Sinds kort online: een onthullend fragment uit de serie ‘Weediquette’ van VICE (nog niet beschikbaar in Nederland). VICE verslaggever Krishna Andavolu grilt Tweede Kamerlid Foort van Oosten, drugswoordvoerder van de VVD, over de paradoxen van ons cannabisbeleid. Voorafgegaan door een interview met Doede de Jong, Nederlands bekendste wietkweker en VOC’er van het eerste uur. Een volledig transcript staat onder de video.

VICE: Ik begrijp dat cannabis illegaal is in Nederland, maar het word openlijk verkocht in coffeeshops, mensen roken het, mensen komen hier, het is onderdeel van de cultuur. Als het gebruik wordt gedoogd, maar de toevoer is ongeregeld of gelegaliseerd, hoe is dat dan een samenhangend systeem?

Van Oosten: Kijk, het gedoogbeleid zoals we dat kennen in Nederland, maakt dat iedereen die hier woont een joint kan roken. Maar dat hoeft wat mij betreft niet te betekenen, (dat we) over moeten gaan tot regulering van de teelt met alle bezwaren die ik daar op dit ogenblik tegen zie. In de eerste plaats stel ik vast dat er vaak een behoorlijke verwevenheid is met hele zware georganiseerde criminaliteit. Die nogal doorwerkt in de maatschappij. Dat is gewoon riskant en moet je aanpakken. En ja, wat ik echt niet wil is dat Nederland de drugs exporteur van Europa zou worden.

VICE: Dus laten we op de soort van georganiseerde misdaad focussen. Weet u wat de cijfers zijn? Dus, hoe veel van de wiet die in Nederland word gegroeid wordt geëxporteerd naar het buitenland?

Van Oosten: Er zijn allerlei verschillende rapporten over en de percentages waar je dan over spreekt variëren nogal wat. Ik hoor ook wel percentages van 80 procent. Dat vind ik heel fors. En ik vind dat je daar tegen moet optreden.

VICE: Is dat wel echt waar? Er zijn andere studies die zeggen 36%, helemaal tot 96%. Je weet het niet echt, omdat je het niet kan meten in de zwarte markt.

Van Oosten: Die zien…Die zitten in de criminaliteit. Die zitten in de risico’s dat Nederland kan verworden tot de drugsexporteur van Europa. En ik wil dat echt niet laten gebeuren.

VICE: Als het doel is dat een Nederlander een joint kan roken, waarom regel je dan niet waar die joint vandaan komt?

Van Oosten: Ik probeer u ook uit te leggen welke redenen voor mij op dit ogenblik zeker doorslaggevend zijn. Dat is die verwevenheid met de georganiseerde criminaliteit.

VICE: Als je van die georganiseerde criminaliteit af wilt, dan zorg je dat het niet meer crimineel is. Want dan kun je het reguleren, belasting over heffen, het volledig begrijpen. De kwekers die nu worden aangepakt zijn veelal kleine, onafhankelijke kwekers die kleine kwekerijen onderhouden. Dat zijn makkelijke doelen. Jullie kunnen die pakken. Zo maak je mensen die op grotere schaal kweken nog machtiger.

Van Oosten (in het Engels): Het is niet een ander punt, maar anders blijf ik mezelf maar herhalen. Wat niet echt interessant is voor jullie.

VICE: Dat klopt. je blijft jezelf herhalen. En ik begrijp het.

Van Oosten: Je blijft me dezelfde vraag stellen.

VICE: Het is waar dat ik je dezeflde vraag telkens opnieuw blijf vragen. Ik probeer er alleen maar achter te komen hoe onsamenhangendheid een verdedigbare houding kan zijn.

Van Oosten: Het is een ingewikkeld systeem. En om zomaar te zeggen, nou ja, dan moet het argument maar zijn dat je alles gaat reguleren, zodat je geen georganiseerde criminaliteit meer zou hebben. Daar geloof ik eerlijk gezegd helemaal niks van. Want die georganiseerde criminaliteit is er nu eenmaal. Daar kun je de ogen niet voor sluiten. En die moeten we aanpakken. Ik kan het niet mooier maken. Het is niet anders.