Bas Haan slaat bodem onder repressief cannabisbeleid uit en maakt weg vrij voor parlementaire enquete

Opnieuw levert Nieuwsuur journalist Bas Haan journalistiek vakwerk af. Zijn onthullingen over het WODC en de manier waarop politici jarenlang onderzoeken naar cannabis manipuleerden en herschreven zijn terecht ingeslagen als een bom. Eens te meer blijkt dat het repressieve cannabisbeleid is gebouwd op lucht en leugens. Professor Jan Brouwer pleitte in de reportage van Haan voor een parlementaire enquête. 

Bas Haan luistert naar Grapperhaus, Nieuwsuur 6 december 2017

Wat is er gebeurd? Citaat uit de reportage van Bas Haan: “Na druk van hooggeplaatste ambtenaren op het ministerie van Justitie is een onafhankelijk onderzoeksrapport over regulering van de wietteelt in 2014 drastisch aangepast. De onderzoeksopdracht, rapportage en conclusies zijn zo beïnvloed dat het softdrugsbeleid van de minister van Justitie ondersteund werd, in plaats van bekritiseerd zoals onderzoekers feitelijk hadden vastgesteld.” Een projectleidster van het WODC diende vanaf 2014 meerdere klachten in over deze gang van zaken, die volledig indruist tegen alle protocollen en rampzalig is voor de reputatie van het WODC. Dit Wetenschappelijk Onderzoeks en Documentatie Centrum dient volledig onafhankelijk onderzoek te doen. De projectleidster is de klokkenluidster en de belangrijkste bron van Bas Haan.

Prof. Dr. Jan Brouwer bij Nieuwsuur, 6 december 2017

Het is duidelijk dat het niet om kleine wijzigingen gaat, maar om “wetenschappelijke doodzondes”. “Directe invloed van het ministerie op onderzoeksrapporten in alle denkbare vormen. Van invloed op vraagstelling en onderzoeksmethoden tot het woordelijk redigeren van teksten en zelfs het achteraf herschrijven van conclusies.” Een concreet voorbeeld: “Het WODC concludeert in 2014 dat een overlastprobleem met coffeeshops dat het kabinet wil aanpakken, eigenlijk helemaal niet bestaat. Maar die conclusie ligt politiek te gevoelig, want hij ondermijnt het bestaande drugsbeleid.”

WODC directeur Frans Leeuw

Dus wordt de conclusie aangepast door WODC directeur Frans Leeuw, tegen de wil van de onderzoekers in. Jan Brouwer, hoogleraar Maatschappij en Recht aan de Rijksuniversiteit Groningen, zegt daarover in de Nieuwsuur reportage: “In feite staat hier dat gemeenten geen problemen ervaren met betrekking tot de omvang van de coffeeshops. Dat ze geen overlast ervaren. En vervolgens staat er dat de gemeenten als gevolg van de grootte wel overlast ervaren. Dat is simpel gezegd diametraal het tegenovergestelde van wat aanvankelijk de conclusie van het onderzoek was.”

Cover van de DVD van ‘De Achterdeur’, documentaire van Steven Kompier uit 2012

Al eerder hebben journalisten politieke manipulaties met onderzoeken naar cannabis aangetoond, met name Steven Kompier (in zijn documentaire De Achterdeur uit 2012) en Freek Schravesande (in het artikel ‘Wietonderzoek? Ongefundeerd‘ in NRC/Handelsblad in 2015). De beerput is nu nog verder open gegaan. De positie van WODC directeur Frans Leeuw is onhoudbaar, de reputatie van het instituut is ernstig besmeurd.

Paul Depla, burgemeester van Heerlen en pleitbezorger van gereguleerde cannabisteelt, vindt dat het WODC uitgesloten moet worden bij de evaluatie van de experimenten met gereguleerde cannabisteelt. Tegen BNR verklaarde hij “onthutst” terug te kijken op de discussies die hij met voormalig minister Ivo Opstelten (VVD) heeft gevoerd over cannabis. Depla: “Hij gebruikte altijd de argumenten van het WODC in de discussie met ons als gemeente. Die argumenten blijken niet uit onafhankelijk onderzoek te komen, maar hij blijkt ze zelf gedicteerd te hebben. Het is verleden tijd, maar ik vind het onbegrijpelijk en ongehoord.”

De nieuwe minister van justitie en veiligheid, Ferdinand Grapperhaus (CDA), maakte geen sterke indruk bij Nieuwsuur. “Dit had niet zo mogen gebeuren. Beleid hoort los te staan van wetenschappelijk onderzoek”, aldus Grapperhaus. Maar de belangrijkste vraag werd hem niet gesteld: wat betekent dit schandaal voor het huidige, repressieve cannabisbeleid, dat zoals nu blijkt op lucht en leugens is gegrondvest?

Ferdinand Grapperhaus, minister van justitie en veiligheid (Foto: Wikimedia)

“Als ik in de Kamer zou zitten, zou ik vragen om een enquête”, zei professor Jan Brouwer bij Nieuwsuur. Het VOC pleit al langer voor zo’n parlementair onderzoek. Hoe is het zover gekomen dat we meer dan de helft van alle politie en justitie capaciteit verspillen aan cannabis, terwijl andere landen legaliseren? Hoe en waarom is de Hollandse Hennepoorlog, met alle bijbehorende excessen en leugens, begonnen en steeds verder opgevoerd? Hoeveel miljarden heeft deze farce de belastingbetaler gekost de afgelopen vijftien jaar?

Vragen genoeg. Maar zal de Tweede Kamer deze keer doorbijten of weer alleen blaffen? En zullen journalisten en bestuurders de feitenvrije frames van justitie over cannabis en coffeeshops voortaan wat minder voor zoete koek slikken? Een medewerker van growshop Plantarium in Nijmegen twitterde gisteravond: “Al jaren roepen wij dat we ons, onze klanten en onze branche collega’s totaal niet herkennen in uitkomsten van onderzoeken naar de cannabisbranche. Logisch, blijkt nu. Het ministerie van veiligheid en justitie dicteerde de onderzoeken. #vaarwelrechtsstaat”

Ferdinand Grapperhaus, een eminent jurist, kan nu laten zien wat hij waard is. Geen formeel gefröbel met protocollen maar een stevige parlementaire enquête naar het fiasco van de Hollandse Hennepoorlog. En daarna eindelijk serieus werk maken van de enige echte oplossing: opheffing van het cannabisverbod.

Comments (2)

  • Has 07/12/2017 at 1:58 pm Reply

    Dank VOC voor deze glasheldere analyse. De laatste alinea stoot mij echter tegen de borst. Ik wens dat ze parlementaire enquete en de opheffing van het cannabis verbod tegelijk worden afgerond. Er is, en er was, geen reden om de hennepoorlog door te blijven voeren.

  • Doede 07/12/2017 at 3:24 pm Reply

    Het is typisch de ‘Herman Bolhaar’ , voormalig hoofdambtenaar bij het O.M., strategie. Altijd de rand opzoeken, waar ze nu dus overheen gedonderd zijn. Het werd tijd.

Leave Your Comment

Your email address will not be published.*